Đoàn khảo sát của Ban Dân vận Thành ủy Hà Nội và Ban Dân vận Huyện ủy Ba Vì thăm mô hình chế biến thuốc Nam của hộ gia đình bà Triệu Thị Thanh (xã Ba Vì, huyện Ba Vì)
Huyện Ba Vì có 31 xã, thị trấn, trong đó có 7 xã miền núi (Minh Quang, Khánh Thượng, Ba Vì, Vân Hòa, Yên Bài, Tản Lĩnh, Ba Trại), có trên 29 nghìn đồng bào dân tộc thiểu số (Mường, Dao), chiếm tỷ lệ 10% dân số toàn huyện. Quán triệt các quan điểm chỉ đạo của Trung ương và Thành ủy, Huyện ủy Ba Vì xác định công tác dân vận ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số là nhiệm vụ rất quan trọng, thường xuyên, là trách nhiệm của cấp ủy, hệ thống chính trị và toàn xã hội.
Bám sát sự chỉ đạo, hướng dẫn của Ban Dân vận Thành ủy và chỉ đạo của Huyện ủy Ba Vì, Ban Dân vận Huyện ủy Ba Vì đã chủ động phối hợp với các cơ quan có liên quan và 7 xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thường xuyên nắm bắt tình, phát huy vai trò của người có uy tín trong đồng bào; làm tốt công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện có hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; chủ trương của thành phố Hà Nội và huyện Ba Vì, nhất là chính sách liên quan đến công tác dân tộc; qua đó phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong xây dựng và phát triển
Xác định phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần vùng đồng bào dân tộc thiểu số là một nhiệm vụ trọng tâm, trong những năm qua, huyện Ba Vì đã xây dựng và ban hành nhiều văn bản để chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng vùng đồng bào dân tộc. Trong đó, Huyện uỷ Ba Vì đã ban hành Nghị quyết số 03-NQ/HU về phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2012-2015 và Nghị quyết số 06-NQ/HU về phát triển kinh tế xã hội 7 xã miền núi giai đoạn 2016-2020; UBND huyện đã ban hành Kế hoạch số 400/KH-UBND về thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2021-2025…
Triển khai các chương trình, dự án, kế hoạch về phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống, giảm nghèo bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số của huyện, Ban Dân vận Huyện ủy đã phối hợp với MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội, các đơn vị liên quan của huyện và cấp ủy, chính quyền 7 xã miền núi tăng cường vận động Nhân dân đẩy mạnh chuyển đổi cây trồng, vật nuôi; tổ chức tập huấn, nâng cao kiến thức, kỹ năng sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật; khai thác tiềm năng, thế mạnh sẵn có của địa phương để phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao thu nhập và đời sống đồng bào dân tộc thiểu số.
Với 98% dân số là đồng bào dân tộc Dao, xã Ba Vì đã có nhiều cố gắng trong phát triển kinh tế và công tác giảm nghèo. Bí thư Đảng ủy xã Ba Vì Bạch Hồng Nam cho biết, trước đây xã Ba Vì là xã đặc biệt khó khăn. Giai đoạn năm 2012, tỷ lệ hộ nghèo của xã chiếm trên 50%. Với đặc thù xã có nghề làm thuốc Nam truyền thống của người Dao, xã Ba Vì đã phối hợp với Hội đông y huyện mở các lớp tập huấn về kỹ thuật trồng và chế biến thuốc Nam cho đồng bào. Đến nay, cơ bản các hộ dân trong xã đều sản xuất và trồng cây thuốc Nam; 3/3 thôn của xã được UBND Thành phố công nhận làng nghề thuốc Nam truyền thống; thu nhập bình quân đầu người của Nhân dân trong xã đạt 64,7 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo hiện nay giảm còn 0,86%... Với sự quan tâm đầu tư cơ sở vật chất của huyện và thành phố, xã Ba Vì đã đạt chuẩn nông thôn mới, diện mạo nông thôn có nhiều đổi thay, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số được nâng lên rõ rệt; Nhân dân tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý điều hành của chính quyền, tích cực tham gia các phong trào thi đua, cuộc vận động và luôn hoàn thành vượt chỉ tiêu. Trật tự an toàn xã hội trên địa bàn xã luôn được đảm bảo.
Cùng với đó, huyện Ba Vì cũng luôn quan tâm, chú trọng phát triển kinh tế ở các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số khác; nhiều mô hình phát triển kinh tế, xây dựng các sản phẩm OCOP, như trồng mai trắng, chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa, đà điểu tại xã Tản Lĩnh, xã Vân Hòa; trồng đao đót làm miến dong tại xã Minh Quang; nuôi ong tại xã Khánh Thượng; làng nghề sản xuất, chế biến chè búp khô ở xã Ba Trại… gắn với phát triển các mô hình du lịch cộng đồng. Nhiều hợp tác xã trên địa bàn 7 xã dân tộc miền núi được thành lập, tập trung đầu tư, liên kết với nông dân để sản xuất, kinh doanh đạt hiệu quả cao, điển hình là Hợp tác xã Nam dược Tản Viên (xã Tản Lĩnh) đã xây dựng nhà máy đạt chuẩn GMP, trên cơ sở kế thừa, phát huy các bài thuốc y học cổ truyền và tinh hoa y học bản địa để sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe, mỹ phẩm và trang thiết bị y tế… Hiện nay, Hợp tác xã Nam dược Tản Viên liên kết trồng cây thuốc Nam với trên 10 hộ trong xã Tản Lĩnh, tạo việc làm cho gần 20 lao động là người địa phương, với mức thu nhập từ 7-15 triệu đồng/tháng.
Những kết quả trên đã góp phần phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi của huyện Ba Vì. Năm 2011, 7 xã miền núi có 2.693 hộ nghèo, chiếm 13,15%; đến nay giảm xuống còn 177 hộ (tỷ lệ 0,69%). 7/7 xã miền núi của huyện cũng đạt chuẩn nông thôn mới và phấn đấu đến năm 2025 có 3/7 xã đạt nông thôn mới nâng cao; thu nhập bình quân đầu người 7 xã miền núi hiện nay đạt 60 triệu đồng/người/năm.
Song song với phát triển kinh tế, huyện Ba Vì cũng đặc biệt quan tâm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc thiểu số trên địa bàn. UBND huyện đã ban hành Kế hoạch số 337/KH-UBND về công tác bảo tồn phát huy các giá trị văn hóa dân tộc thiểu số miền núi giai đoạn 2020-2025 và những năm tiếp theo. Đến nay, 100% các xã miền núi đã thành lập đội bảo tồn văn hóa các dân tộc thiểu số; đã sưu tầm, mua sắm, trao tặng được 24 bộ cồng chiêng của đồng bào Mường và 03 bộ chuông chiêng của đồng bào Dao; tổng số cồng chiêng của các xã được trao tặng và tự mua sắm có trên 80 bộ. Các lễ hội truyền thống, các phong trào văn hóa, nghệ thuật, thể thao, thi trang phục truyền thống các dân tộc… được quan tâm duy trì và đẩy mạnh. Ban Dân vận Huyện ủy Ba Vì đã phối hợp với MTTQ, các đoàn thể chính trị - xã hội và cấp ủy, chính quyền 7 xã tích cực vận động đồng bào bỏ dần các hủ tục lạc hậu, bài trừ tệ nạn, xây dựng đời sống văn hóa, văn minh.
Những kết quả trên cho thấy, công tác dân vận đã góp phần quan trọng phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số của huyện Ba Vì nói riêng, của thành phố Hà Nội nói chung. Trên phạm vi toàn Thành phố, công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong thời gian qua cũng đạt được những kết quả rất quan trọng.
Đến nay, 100% xã vùng dân tộc thiểu số của Thành phố đã đạt chuẩn nông thôn mới. Tốc độ phát triển kinh tế - xã hội các xã vùng dân tộc thiểu số bình quân hàng năm đạt trên 11%; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 55 triệu đồng/năm, có xã trên 60 triệu đồng/người/năm. Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị vùng đồng bào dân tộc ngày càng được tăng cường và củng cố vững chắc; an ninh, trật tự xã hội được giữ vững.
Kết quả đó đã khẳng định sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và Thành phố đối với công tác dân tộc; góp phần củng cố thêm niềm tin của đồng bào dân tộc thiểu số đối với Đảng và Nhà nước./.