Hà Nội: Tháo gỡ vướng mắc, sớm triển khai đề án cải tạo chung cư cũ

Sáng 23/9, tại Kỳ họp thứ Hai, HĐND TP Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026, 100% đại biểu có mặt đã biểu quyết, tán thành thông qua Nghị quyết về chủ trương ban hành “Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn TP Hà Nội”.

Lựa chọn triển khai ban đầu 10 khu chung cư cũ giai đoạn 2021-2025

Trình bày Tờ trình của UBND TP Hà Nội, Giám đốc Sở Xây dựng Võ Nguyên Phong cho biết, công tác cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ bị hư hỏng, xuống cấp đã được Chính phủ, Thành ủy, HĐND TP, UBND TP quan tâm, chỉ đạo xuyên suốt quá trình. Đến nay, Thành phố có khoảng 1.579 nhà chung cư cũ, bao gồm 1.273 nhà thuộc 76 khu chung cư và 306 chung cư cũ độc lập, được xây dựng từ năm 1960-1994 và trước năm 1954 hiện đang tiếp tục rà soát, dự kiến bổ sung thêm khoảng từ 200- 300 nhà. Đáng chú ý, qua kiểm định 401 chung cư cũ có dấu hiệu nguy hiểm, có 148 chung cư cấp độ B; 245 chung cư cấp độ C. Đáng nói, có 8 nhà chung cư cấp độ D nhưng đến nay chỉ có 2 nhà được hoàn thành cải tạo, xây dựng lại là C1 Thành Công và B6 Giảng Võ.

Qua nhiều thập kỷ, hầu hết chung cư cũ đã hết niên hạn sử dụng, bộc lộ nhiều hạn chế trong việc quản lý, vận hành và khai thác sử dụng. Việc sửa chữa cơi nới dẫn đến biến đổi cấu trúc, hư hỏng, xuống cấp, có nguy cơ sụp đổ, nguy hiểm đến tính mạng và tài sản nhân dân. Hạ tầng của nhiều khu không đáp ứng được yêu cầu sử dụng, đặc biệt trong đại dịch COVID-19 vừa qua, việc sử dụng chung công trình phụ trợ không đủ điều kiện tại nhà chung cư cũ là nguyên nhân dẫn tới việc lây nhiễm dịch bệnh cao trong cộng đồng.

Mặc dù xác định công tác cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ là nhiệm vụ lớn, cấp thiết, khó khăn, phức tạp nhưng UBND TP Hà Nội cũng thừa nhận, sau nhiều năm triển khai kết quả thực hiện còn rất hạn chế do những nguyên nhân chủ quan, khách quan. Đến nay, Hà Nội mới có 19 dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng, chiếm khoảng 1,2% tổng số nhà ở chung cư cũ và 14 dự án đang triển khai.

Để khắc phục tình trạng chậm trễ này UBND TP Hà Nội đã chủ động xây dựng "Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội", tích cực phối hợp với Bộ Xây dựng, góp ý, kiến nghị nhiều nội dung, giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai  thực hiện. Đến nay, khi Chính phủ ban hành Nghị định số 69/2021/NĐ-CP đã cơ bản tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo động lực để triển khai cải tạo, xây dựng lại hệ thống chung cư cũ.

Trên cơ sở đánh giá những khó khăn vướng mắc trong thực tiễn quá trình triển khai, UBND TP dự kiến triển khai các nhóm giải pháp trọng tâm. Trong đó, bố trí nguồn vốn ngân sách dự kiến khoảng 500 tỷ đồng trong giai đoạn 2021-2025; ưu tiên kiểm định trước đối với chung cư cũ nguy hiểm, có nguy cơ sụp đổ, chung cư hư hỏng nặng. Phấn đấu hoàn thành công tác kiểm định cho tất cả các chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội hoàn thành trong quý II/2023. Đồng thời, ban hành Kế hoạch tổ chức lập quy hoạch chi tiết chung cư cũ đối với 76 khu chung cư cũ chia làm 4 đợt; bố trí nguồn vốn ngân sách lập quy hoạch với tiến độ hoàn thành chậm nhất quý IV/2023.

Giám đốc Sở Xây dựng Võ Nguyên Phong thông tin: Hiện nay, Kế hoạch cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ đang được Sở Xây dựng nghiên cứu lập trên cơ sở Kế hoạch tổng rà soát, khảo sát, kiểm định nhà chung cư cũ, dự kiến hoàn thành trước ngày 15/12/2021. Lựa chọn triển khai ban đầu 10 khu chung cư cũ giai đoạn 2021-2025; trong đó, lựa chọn 6 khu có tính khả thi cao như: Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân... và 4 khu có nhà nguy hiểm cấp D (Giảng Võ; Thành Công; Ngọc Khánh; Bộ Tư pháp). Đôn đốc 14 dự án cải tạo xây dựng lại nhà chung cư đang triển khai; Rà soát bổ sung triển khai đối với nhà chung cư đơn lẻ cấp D...

Chung cư cũ - nguyên nhân lây nhiễm dịch bệnh cao trong cộng đồng

Báo cáo thẩm tra, Phó Trưởng Ban Đô thị (HĐND TP Hà Nội) Trần Hợp Dũng cho biết, hạ tầng của nhiều khu chung cư cũ không đáp ứng được yêu cầu sử dụng. Trong đại dịch COVID-19 vừa qua, việc sử dụng chung công trình phụ trợ không đủ điều kiện tại nhà chung cư cũ là nguyên nhân dẫn tới việc lây nhiễm dịch bệnh cao trong cộng đồng.

Thực tiễn trên đòi hỏi Thành phố cần cấp thiết hoàn thành công tác kiểm định, đánh giá chất lượng chung cư cũ, di chuyển người dân tại chung cư nguy hiểm, hư hỏng nặng đến nơi ở tạm cư để đảm bảo an toàn. Đồng thời, cần phải có kế hoạch triển khai đồng bộ quy hoạch, đầu tư xây dựng lại, cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị khu vực chung cư cũ, nhằm nâng cao chất lượng hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, phục vụ tái định cư, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, cũng như giá trị kiến trúc cảnh quan, hướng tới phát triển đô thị xanh, văn minh, hiện đại, bền vững, đáp ứng được yêu cầu phát triển mới.

Theo đánh giá của Ban Đô thị, UBND TP chỉ đạo nghiên cứu công phu, trên cơ sở khảo sát, đánh giá thực tiễn kết quả, tồn tại, hạn chế và những khó khăn, vướng mắc trong công tác cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ của Thành phố những năm qua. Quá trình nghiên cứu Đề án, Thành phố đã tổ chức nhiều cuộc tọa đàm, hội thảo khoa học với sự tham gia của nhiều nhà khoa học, chuyên gia đầu ngành thuộc các cục,vụ, viện, các hiệp hội Trung ương và thành phố, một số doanh nghiệp lớn, chủ đầu tư các dự án cải tạo xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn, đồng thời xin ý kiến Bộ Xây dựng...

Phó Trưởng Ban Đô thị Trần Hợp Dũng thông tin: Cùng với các chính sách ưu đãi đầu tư của Trung ương đã được xác định trong Đề án, UBND TP cần tiếp tục rà soát đánh giá kết quả thực hiện các cơ chế, chính sách ưu đãi, khuyến khích đầu tư đặc thù của thành phố đã được ban hành, trên cơ sở đó đề xuất HĐND TP sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách ưu đãi, khuyến khích đầu tư của thành phố phù hợp với quy định của pháp luật, nhằm thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư tham gia đầu tư cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ trên địa bàn.

Phát biểu tiếp thu, giải trình, Chủ tịch UBND TP Chu Ngọc Anh cho biết, UBND TP đã phối hợp Ủy ban MTTQ TP Hà Nội tổ chức giám sát tại 6 quận, huyện về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 và hội nghị phản biện xã hội vào đề án “Cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn Hà Nội”. Thông qua nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cử tri và nhân dân Thủ đô quan tâm đối với những vấn đề cấp bách như công tác phòng chống dịch bệnh, những vấn đề bức xúc dân sinh giải phóng mặt  bằng, cải tạo chung cư cũ, ô nhiễm môi trường, đẩy nhanh tiến độ các dự án xử lý rác thải, cấp nước sạch, dự án xây mới hệ thống trường học...

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chu Ngọc Anh cho biết, thành phố sẽ ưu tiên lựa chọn 6 khu có tính khả thi cao như: Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân,... và 4 khu có nhà nguy hiểm cấp D như Giảng Võ, Thành Công, Ngọc Khánh, Bộ Tư pháp; đôn đốc 14 dự án cải tạo xây dựng lại nhà chung cư đang triển khai…

Theo đó, việc kiểm định và lập quy hoạch chi tiết đợt 1 dự kiến xong trong quý II hoặc III/2022 thì tổ chức lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án trong quý IV/2022, dự kiến khởi công trong quý I và quý II/2023, thời hạn hoàn thành khoảng từ 2- 3 năm. Với các chung cư cũ còn lại (đợt 2, 3 và 4) triển khai thực hiện theo kế hoạch trong những năm tiếp theo. Các dự án nằm trong danh mục 14 dự án đang triển khai, đủ điều kiện tiếp tục thì đẩy nhanh tiến độ để khởi công trong thời gian sớm nhất (trong năm 2021 và 2022).

UBND thành phố cũng đề cập đến 3 hình thức lựa chọn chủ đầu tư khi triển khai thực hiện đề án gồm: Các chủ sở hữu thống nhất lựa chọn, đấu thầu lựa chọn, Nhà nước trực tiếp đầu tư xây dựng dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ. Tiến độ tổ chức lựa nhà đầu tư sẽ được thực hiện song song khi quy hoạch chi tiết được phê duyệt và nhà đầu tư lập phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư để thông qua Hội nghị nhà chung cư hoặc lựa chọn nhà đầu tư với trường hợp thực hiện bằng nguồn vốn ngân sách theo quy định Nghị định số 69/2021/NĐ-CP…

UBND TP sẽ tập trung, quyết liệt hơn nữa trong công tác chỉ đạo, điều hành để đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra và mong muốn của đại biểu, nhân dân Thủ đô. Cùng đó, UBND TP xây dựng kế hoạch chi tiết để triển khai ngay đối với các Nghị quyết được HĐND TP thông qua tại kỳ họp này. Nhất là những Nghị quyết có tính chất quan trọng, xuyên suốt, tác động lâu dài, trực tiếp đến người dân như về Đề án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.../.