Hà Nội: Tạo môi trường thuận lợi cho đội ngũ trí thức cống hiến

Đồng chí Lại Xuân Môn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương làm Trưởng đoàn. Tiếp và làm việc với đoàn có Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong.

Phó Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Đinh Thị Lan Duyên cho biết, ngay sau khi Nghị quyết 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa X được ban hành, Thành ủy Hà Nội đã khẩn trương, nghiêm túc tổ chức quán triệt Nghị quyết tới các cấp, ngành, đoàn thể. Đồng thời, cụ thể hóa và chỉ đạo thực hiện bằng nhiều nghị quyết, chương trình, chỉ thị, trong đó có các nghị quyết chuyên đề giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa; đổi mới và nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức. Cụ thể, Thành ủy ban hành 10 chỉ thị, nghị quyết, chương trình hành động và 2 đề án; HĐND thành phố ban hành 6 nghị quyết; UBND thành phố ban hành 6 kế hoạch, quyết định thực hiện các văn bản chỉ đạo của Thành ủy, HĐND thành phố.

Các cấp ủy Đảng từ thành phố đến cơ sở đã tổ chức học tập, quán triệt và thực hiện Nghị quyết một cách nghiêm túc, đạt hiệu quả. Những nội dung của Nghị quyết từng bước được cụ thể hóa thành các cơ chế, chính sách, góp phần phát huy vai trò của đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nhờ đó, nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể về vai trò, vị trí của đội ngũ trí thức được nâng lên. Thành phố đã có những chính sách kịp thời nhằm tạo môi trường thuận lợi cho đội ngũ trí thức được cống hiến, phát triển; đồng thời thu hút, đào tạo, bồi dưỡng, quản lý đội ngũ trí thức hiệu quả. 

Đặc biệt, ngày 22-7-2009, UBND thành phố ban hành Quyết định số 91/2009/QĐ-UBND về việc quy định thu hút, sử dụng, đào tạo tài năng trẻ và nguồn nhân lực chất lượng cao của thành phố Hà Nội. Ngày 17-7-2013, HĐND thành phố ban hành Nghị quyết số 14/2013/NQ-HĐND về thu hút, trọng dụng nhân tài trong xây dựng và phát triển Thủ đô. UBND thành phố đã trao tặng Bằng khen cho các sinh viên đạt thủ khoa xuất sắc tốt nghiệp các trường đại học, học viện trên địa bàn và tổ chức tuyên dương, khen thưởng; sau 18 năm, đã tuyên dương được 1.819 thủ khoa xuất sắc. 

Thành phố đã xây dựng được đội ngũ trí thức từng bước tiến lên ngang tầm với trình độ của trí thức các nước tiên tiến trong khu vực và thế giới. Gắn bó vững chắc giữa Ðảng và Nhà nước với trí thức, giữa trí thức với Ðảng và Nhà nước, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên nền tảng liên minh công - nông - trí. Nhờ đó, ý thức, trách nhiệm của đội ngũ trí thức ngày được nâng cao. Trình độ lý luận, chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Tính đến đầu năm 2022, tổng số cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp thuộc UBND thành phố gồm: 7.286 công chức, trong đó có 84 tiến sĩ; 121.291 viên chức, trong đó có 317 tiến sĩ. Đội ngũ trí thức Thủ đô thuộc Đảng bộ Khối các trường đại học, cao đẳng Hà Nội và Đảng bộ Đại học Quốc gia là nguồn nhân lực có chất lượng cao, tham gia đóng góp tích cực, hiệu quả vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa Thủ đô và đất nước... Ngoài ra, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật thành phố có 35 hội thành viên, bao gồm 31 hội chuyên ngành, 4 hội cơ sở và có 18 đơn vị trực thuộc, tập hợp trên 50.000 hội viên là những cán bộ khoa học đang công tác tại các cơ quan, đơn vị, các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn Hà Nội và trung ương.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, nhiều nội dung trong Nghị quyết 27-NQ/TW đến nay vẫn chưa được cụ thể hóa, thể chế hóa, việc tổ chức thực hiện còn thiếu đồng bộ, ít có sự đột phá. Sự phát triển và cống hiến của đội ngũ trí thức chưa tương xứng với tiềm năng, chưa đáp ứng với yêu cầu của sự phát triển đất nước; chính sách thu hút trí thức có trình độ cao chưa hấp dẫn, chưa có nhiều chính sách hỗ trợ, phát triển đội ngũ trí thức trong các doanh nghiệp; ở một số ngành xảy ra tình trạng chảy máu chất xám. Trong khi đó, nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền về vị trí, vai trò của đội ngũ trí thức và trách nhiệm đối với đội ngũ trí thức chưa đầy đủ, sâu sắc...

Tại buổi khảo sát, đại diện Sở Khoa học và Công nghệ; Hiệp hội Khoa học và kỹ thuật Hà Nội; Đảng ủy Khối các trường đại học, cao đẳng Hà Nội; Thành đoàn Hà Nội... đã phát biểu khẳng định, những năm qua, thành phố làm tốt việc tôn vinh và tập hợp đội ngũ trí thức, qua đó huy động nguồn nhân lực vào thực hiện các nhiệm vụ chính trị của Thủ đô. Tuy nhiên, những kết quả đạt được là chưa tương xứng với tiềm năng. Trong đó, nguyên nhân của những tồn tại hạn chế một phần do nhiều văn bản chỉ đạo còn mâu thuẫn, dẫn đến khó thực hiện...

Trao đổi làm rõ các nội dung Đoàn khảo sát quan tâm, Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong nêu bật vai trò, vị trí quan trọng của Thủ đô Hà Nội - trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của cả nước, với nhiều lợi thế về nguồn nhân lực chất lượng cao, đội ngũ trí thức. Vì thế, ngay sau khi Nghị quyết 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa X được ban hành, Thành ủy Hà Nội đã khẩn trương ban hành chương trình hành động nhằm tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ chế, chính sách để đẩy mạnh phát triển kinh tế tri thức, lực lượng lao động chất lượng cao trên địa bàn thành phố.  Tuy nhiên, hệ thống cơ chế, chính sách liên quan đến đội ngũ trí thức hiện nay vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, chưa có sự đầu tư trọng tâm, trọng điểm. Thị trường về khoa học công nghệ chưa được hình thành nên việc gắn kết giữa nghiên cứu khoa học với thực tiễn còn gặp khó khăn. Trong khi đó, đội ngũ trí thức nghiên cứu về khoa học xã hội nhân văn và chính trị thiếu hụt nghiêm trọng, ảnh hưởng đến việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống... 

Đồng chí Nguyễn Văn Phong đề xuất trong nghị quyết mới có thể giao cho một số địa phương thí điểm triển khai cơ chế, chính sách liên quan đến đội ngũ trí thức, chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước. Đồng thời, thí điểm đầu tư xây dựng một số trung tâm khoa học công nghệ, các trường đại học theo tiêu chuẩn khu vực cũng như quốc tế. Tiếp tục có giải pháp hỗ trợ lực lượng trí thức trẻ, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học xã hội nhân văn...

Phát biểu kết luận buổi khảo sát, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương Lại Xuân Môn cho biết, dự kiến, Nghị quyết mới sẽ được Ban Chấp hành Trung ương Đảng xem xét, thông qua vào hội nghị tháng 5-2023. Với Nghị quyết này, Ban Bí thư đã làm việc với Ban Chỉ đạo xây dựng Nghị quyết về 5 chuyên đề chuyên sâu, chỉ đạo quyết liệt tổ chức 4 hội nghị, hội thảo cùng nhiều hội nghị khác nhằm làm rõ những vấn đề lý luận, thực tiễn trong xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ mới.

Đồng chí Lại Xuân Môn nhấn mạnh, đây không chỉ đơn giản là tổng kết một nghị quyết sau 15 năm, mà còn là cơ hội để ban hành một nghị quyết mới dựa trên tính cấp bách, tính thực tiễn, tính lý luận... Trong đó, thành phố Hà Nội đã triển khai Nghị quyết 27-NQ/TW rất nghiêm túc. Báo cáo của thành phố cũng được chuẩn bị rất đầy đặn; chuẩn bị nội dung khảo sát nghiêm túc, chu đáo.

Nhấn mạnh quan điểm Nghị quyết phải thiết thực, hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh tình hình mới, đồng chí Lại Xuân Môn cho biết, những đóng góp tại hội nghị hôm nay sẽ được đoàn tiếp thu nghiêm túc, tổng hợp đầy đủ nhằm xây dựng Nghị quyết đảm bảo tính thực tiễn./.